Stal items per gids uit: uitspraak

’n Lettergreep is bietjie soos my persoonlikheid. Partykeer dink my man dat hy met weergawe 1 te doen het, dan het ek lankal reeds na weergawe 21 oorgeskakel. Net so is die lettergreep. Kom ek gee ’n voorbeeld. Reëls 1.12 en 1.13 in die Afrikaanse Woordelys en Spelreëls (AWS) maak voorsiening vir verskillende lettergreepverdelingsmoontlikhede wanneer ’n mens met die letterkombinasies <sj> te doen kry. As <s> en <j> verskillende klanke voorstel (soos in “asjas”), is die verdeling tussen die twee (naamlik “as-jas”), maar as hulle een klank voorstel (soos in “brosjure”), vind die lettergreepverdeling vóór <sj> plaas (naamlik “bro-sjure”).

Verlede week vra Ronel in ʼn Facebookgroep hoe ʼn mens die “tele-“ van “teleskoop”, “televisie” en “telefoon” uitspreek. Twee kwessies is hier ter vrage: hoe die eerste <e> klink en waar die klemtoon in die woord geplaas moet word. Ek gebruik “telefoon” as voorbeeld.

Selwers dink ek dat ek altyd laat waai met [tae-lî-fOOn] (die hoofletters dui aan waar die klem val en die [î] klink soos in “kind”). Sien, ek het groot geraak in die Noordwes en ons praat mos van [tsjAE-kîrs] (in plaas van die meer verfynde [tsjÊ-kîrs] vir “Checkers”), [tAE-kies] (in plaas van [tÊ-kies] vir snolskoene) en [saeks] (in plaas van [sêks] vir die daad wat jy nié in Checkers met net jou snolskoene aan moet pleeg nie).

In ʼn blitsopname op Facebook en Twitter, blyk dit dat my noordwestelike uitspraak redelik algemeen is. Amper 75% van die mense dink hulle spreek daardie eerste <e> uit as [ae], maar 70% sê dat hulle die klem op die eerste sillabe en nie op die laaste ene nie. Dus, die meeste respondente dink hulle spreek die woord uit as [tAE-lî-foon].

Verlede week vra Ronel in ʼn Facebookgroep hoe ʼn mens die “tele-“ van “teleskoop”, “televisie” en “telefoon” uitspreek. Twee kwessies is hier ter vrage: hoe die eerste <e> klink en waar die klemtoon in die woord geplaas moet word. Ek gebruik “telefoon” as voorbeeld.

Selwers dink ek dat ek altyd laat waai met [tae-lî-fOOn] (die hoofletters dui aan waar die klem val en die [î] klink soos in “kind”). Sien, ek het groot geraak in die Noordwes en ons praat mos van [tsjAE-kîrs] (in plaas van die meer verfynde [tsjÊ-kîrs] vir “Checkers”), [tAE-kies] (in plaas van [tÊ-kies] vir snolskoene) en [saeks] (in plaas van [sêks] vir die daad wat jy nié in Checkers met net jou snolskoene aan moet pleeg nie).

In ʼn blitsopname op Facebook en Twitter, blyk dit dat my noordwestelike uitspraak redelik algemeen is. Amper 75% van die mense dink hulle spreek daardie eerste <e> uit as [ae], maar 70% sê dat hulle die klem op die eerste sillabe en nie op die laaste ene nie. Dus, die meeste respondente dink hulle spreek die woord uit as [tAE-lî-foon].